Elektronik Veri İbraz Sistemi (e-Viz)
Elektronik Veri İbraz Sistemi (e-Viz) Nedir?
Hazine ve Maliye Bakanlığı Vergi Usul Kanununun mükerrer 242'nci maddesinde yer alan yetkiye istinaden Vergi İncelemelerinde Uyulacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğinin değişen 12'nci maddesinin dördüncü fıkrasında; Bakanlığın elektronik ortamda tutulmasına izin verdiği elektronik defter ve belgelerin Bakanlık tarafından oluşturulan sistemin kullanılması suretiyle ibraz edilmesi gerektiği belirtilmiştir. Yapılan mevzuat değişiklikleri neticesinde; elektronik verilerin elektronik ortamda ibrazını sağlayan "Elektronik Veri İbraz Sistemi" geliştirilmiştir. Elektronik Veri İbraz Sistemi (e-Viz): Elektronik defter ve belgeler ile elektronik ortamda tutulan/üretilen diğer belgelerin, incelemeyi yürüten Vergi Müfettişine elektronik ortamda ibrazını sağlayan sistemdir.
e-Viz sistemi çatı sistem olarak tasarlanmıştır. Sistem, yetkili tanımlama ve veri ibrazı olmak üzere iki ayrı sistemi barındırmaktadır.
- Yetkili Tanımlama Sistemi (YTS): Elektronik defter, belge ve diğer belgelerin ibrazına yetkili şahıs/şahısların belirlendiği sistemdir. Yetki belgelerini/kişileri tanımlamak, azletmek ve müfettişe iletmek üzere; https://eviz-yts.hmb.gov.tr üzerinden sisteme erişim sağlanacaktır.
- Veri İbraz Sistemi: Elektronik defter, belge ve diğer belgelerin elektronik ortamda ibrazını sağlayan ve nihayetinde ibraz belgesi üreten sistemdir. Bu sistem uygulamalar ortak girişi olan Kimlik Yönetim Sistemini (KYS) kullanır. Elektronik Belgeleri yüklemek, e-imza kullanmak, müfettişe iletmek ve takibini yapmak üzere; https://eviz.hmb.gov.tr üzerinden ortak giriş uygulamasına yönlendirilerek sisteme erişim sağlanacaktır.
Sistem üzerinde yapılan yetkili tanımlama, azil ve ibraz işlemlerine ilişkin Vergi Müfettişlerine bildirim maili iletilmektedir.
e-İbraz Belgesinin elektronik ortamda imza altına alınması için elektronik sertifika hizmet sağlayıcılarından temin edilmiş elektronik imza gereklidir. Ayrıca ArkSigner uygulamasının bilgisayarınızda kurulu olması gereklidir.
Veri İbraz Sistemi: Elektronik defter, belge ve diğer belgelerin elektronik ortamda ibrazını sağlayan ve nihayetinde ibraz belgesi üreten sistemdir. Veri İbraz Sistemi ile;
- Elektronik defter, elektronik belge ve diğer belgeler yüklenebilir,
- Yüklenen dosyalar için e-ibraz belgesi oluşturulabilir,
- Güvenli elektronik imza kullanılarak üretilen belge ile ibraz işlemini yasal olarak belgelendirilebilir,
- Yüklenen dosyalar ve e-İbraz Belgesi ilgili Vergi Müfettişine iletilebilir.
Veri İbraz Sistemi, yetkili tanımlama işlemlerinin yapılmasının ardından kullanılabilecektir. Veri İbraz Sistemine yalnızca Yetkili Tanımlama Sisteminde durumu 'KYS Hesabı Oluşturuldu' olan kişiler erişim sağlayabilecektir.
Veri İbraz Sistemine giriş işlemi yapıldıktan sonra kullanıcı ekranında yer alan ana menü detayları aşağıda kısaca açıklanmıştır.
- PIN Sorgulama: Defter ve Belge İsteme yazısının altında yer alan ve Yetkili Tanımlama Sisteminde kullanılan PIN kodunun girildiği bölümdür.
- Elektronik Veriler: e-Defter, e-belge ve diğer belgelerin yüklendiği bölümdür. Elektronik Veri Aktarım İşlemleri ve İletilen Elektronik Veri Belgeleri alt bölümlerinden oluşmaktadır.
- e-İbraz İşlemleri: e-İbraz Belgesinin durumuna göre sorgulama yapılan, işlem detayına gidilerek e-imza bilgileri ve e-ibraz belgesi görüntülenebilen bölümdür.
- Bildirimler: Vergi Müfettişi tarafından ibraza ilişkin yapılan işlemleri içeren bölümdür.
- Kullanıcı Kılavuzu: Mükellef kullanım kılavuzunun indirildiği bölümdür.
- Destek ve Öneri: Sistemin geliştirilmesine yönelik taleplerin veya sistemin kullanımında karşılaşılan durumların iletildiği bölümdür.
Teknolojik gelişmeler iş dünyasında köklü değişiklikler yapmaya devam etmektedir. Bu gelişmelerden bir tanesi ise e-denetimdir. Maliye idaresinin e-denetimi etkin bir şekilde kullanmak için mükelleflerden almış olduğu elektronik defter ve belgeleri kendi bünyesinde oluşturduğu denetim programlarıyla analiz ettiği görülmektedir. e-Viz programı da bu kapsamda geliştirilmiştir.